تربیت کودک با اعتماد به نفس بالا :
یک نکته مهم برای تربیت کودک با اعتماد به نفس بالا این است که مقایسه کردن کودک‌تان با دیگران را به کل حذف کنید. نتایج ناخوشایند این نوع رفتار را در ادامه می خوانید.
موجب از بین رفتن اعتمادبه نفس کودک می شود:
یکی از مهمترین دلایلی که نباید فرزندتان را با بچه های دیگر مقایسه کنید این است که بر اعتمادبه نفس آنها اثر منفی خواهد گذاشت. آیا دوست دارید خودتان را مدام با دیگران مقایسه کنند؟ بیشتر مشکلات مربوط به ضعف اعتمادبه نفس در کودکی ریشه دارد، بنابراین کاری نکنید که آنها احساس کنند از دیگران پایین تر هستند.
استعداد های او را کود می‌کند:
هر کودک یک فرد خاص است و استعدادها و توانایی‌های خاص خودش را دارد. چه اهمیتی دارد که یک کودک در موسیقی استعداد دارد و دیگری ندارد؟ آن کودک ممکن است در ورزش استعدادی فوق العاده داشته باشد یا عاشق کتاب خواندن باشد. هیچکدام از این استعدادها بهتر از دیگری نیست، همانطور که هیچ بچه‌ای از بچه‌ای دیگر برتر نیست. به هیچ عنوان نباید طوری رفتار کنید که احساس کنند باید سعی کنند شبیه دیگران باشند.
خشم او را برمی انگیزد:
مقایسات مستقیم باعث عصبانی شدن بچه‌ها می شود. وقتی برایشان مشخص میشود که به اندازه کافی خوب نیستند، نه تنها حس تلخی و ناراحتی نسبت به شما پیدا می‌کنند بلکه نسبت به آن خواهر و برادر و یا دوست هم همین حس ناراحتی و عصبانیت در آنها ایجاد میشود. آیا واقعاً می‌خواهید بین بچه‌هایتان خصومت ایجاد کنید؟ مطمئناً نه. پس از مقایسه کردن آنها با همدیگر خودداری کنید، حتی اگر تصور کنید متوجه آن نمی‌شوند، چون ممکن است کسی به اطلاع آنها برساند.
در دلش می ماند:
شاید تعجب کنید وقتی بفهمید که خاطرات این مقایسات تا چه مدت می‌تواند در ذهن فرزندتان بماند. مدت زمانی طولانی بعد از آخرین باری که به خاطر می‌آورید به فرزندتان گفته باشید، «چرا تو نمی‌تونی مثل برادرت باشی؟»، فرزندتان به خاطر خواهد داشت که چقدر احساس حقارت کرده است. این پیام خیلی زود در آنها ماندگار میشود، حتی اگر واقعاً در آن لحظه منظور خاصی نداشته باشید.
پیش گویی کامبخش ممنوع
این هم خطراتی دارد. فرزندتان به مرور زمان این پیام را که به اندازه کافی خوب نیستند جذب کرده و کم کم آن را باور می کنند. اگر قرار نیست موفق شوید اصلاً چرا باید چیزی را امتحان کنید؟ و این دقیقاً همان اتفاقی است که می‌افتد. با این روش فرزندتان را فقط برای شکست آماده می کنید.
با سرعت خودشان رشد می کنند
دوران کودکی مسابقه ای برای اول شدن نیست. بچه ها با سرعت خودشان رشد می کنند. اما بیشتر اوقات والدین وقتی می بینند که فرزندشان در همان سن فرزند دوستشان راه می افتد یا به زبان می افتد، نگران می شوند. هیچ برنامه زمانی برای رشد کودکان وجود ندارد، به همین دلیل هیچ جای نگرانی نیست. مطمئن باشید که به زمان خودشان رشد خواهند کرد.
خودخواهی کودک را نتیجه می دهد:
برعکس این مقایسات هم همینطور است. عاقلانه است که فرزندتان را به طریق مثبت هم با دیگران مقایسه نکنید. دوست دارید فرزندتان طوری بزرگ شود که تصور کند از بقیه آدمها برتر است؟ تحسین کردن بچه‌ها کار خوبی است اما باید مراقب باشید که به طور مداوم به آنها نگویید که از بقیه بچه‌ها بهتر و بالاتر هستند. اگر بخواهید آنها را خودخواه و متکبر بار بیاورید هیچ لطفی در حقشان نکرده اید.
مقایسه کردن فرزندتان با دیگران تصویری منفی از خودشان به آنها می دهد.
پدر یا مادر بودن یک مسابقه نیست و لازم نیست به بقیه والدین نشان دهید که فرزندتان چقدر بهتر از بقیه است یا نگران باشید که بقیه بچه ها بهتر از بچه شما هستند. فقط باید با محبت آنها را تشویق کنید که خودشان را باور داشته باشند و کمکشان کنید که توانایی‌های خودشان را کشف کنند.
چطور از مقایسه کردن دست بکشیم؟در حالیکه ما در تمام مدت عمرمان مورد مقایسه قرار گرفته ایم، این رفتار تبدیل به یک عادت شده است. در نتیجه تغییر آن بسیار دشوار است. راهکارهای زیر کمک می کند تا مقایسه کردن را متوقف کنیم یک) نقاط قوت او را تحسین کنیدهرگاه کودک شما عملکرد مثبتی داشت و کارهای خود را به درستی انجام داد، او را تشویق کنید. دو) او را فقط با خودش مقایسه کنیدهر فردی اجازه دارد خودش را فقط با خودش مقایسه کند. این بدین معنی ست که اگر خواستید عملکرد تحصیلی، ورزشی، هنری و یا مهارتهای کودک را ارزیابی کنید توانایی های او را با توانایی های خود کودک در گذشته مقایسه کنید.مثلا وقتی که کودک از مدرسه بر می گردد و به شما می گوید که در درس ریاضی نمره 18 گرفته شما می توانید دو عکس العمل نشان دهیدعکس العمل غلط: 18 شدی؟ علی (شاگرد اول کلاس) چند شد؟عکس العمل صحیح: 18 شدی؟ آفرین! نسبت به آزمون قبل یک نمره بیشتر شدیاگر کودک نمره بهتری نسبت به قبل خود کسب نکرده تلاش او برای آزمون را تحسین کنید. اما مقایسه نکنید.این کار باعث ایجاد اعتماد به نفس در او می شود.گاهی فرزندان بعد از شنیدن این جملات خودشان دست به مقایسه می زنند. مثلافرزند: آره من 18 شدم ولی علی 20 شد. من نتونستم 20 بگیرمعکس العمل درست والدین در این شرایط این است: کار خود را در آن لحظه رها کنید و کنار کودک بروید و به چشم های او نگاه کنید و با لحنی آرام و مهربان نامش را صدا بزنید و بگویید: شایان! من ازت می خوام که دیگه خودت رو با هیچ کس مقایسه نکنی! تو فقط اجازه داری عملکرد خودت رو با عملکرد قبلی ات مقایسه کنی سه) از کودک حمایت کنیددر بین صحبت های خود با فرزندتان، از او بپرسید که آیا به کمک نیاز دارد تا از او حمایت کنید؟ به او اطمینان دهید که شما به عنوان والدین در انجام کارها او را حمایت خواهید کرد چهار) انتظارات واقع بینانه داشته باشیداگر دخترتان استعداد نویسندگی دارد و می خواهد نویسنده شود، او را مجبور نکنید بخاطر اینکه بیشتر اقوام شما مهندس هستند، این رشته را انتخاب کند. او ممکن است باهوش اما فاقد استعداد و علاقه ریاضی باشد پنج) او را بدون قید و شرط دوست بداریداگر فرزند شما نتوانست نمره خوبی کسب کند، به او این احساس را ندهیدکه شما را ناامید یا شرمنده کرده است. همیشه از فرزند خود حمایت کنید. با او گفتگو کنید و او را به تمرین بیشتر تشویق کنید. همیشه از تلاش های او قدردانی کنید. به او بگویید که او را همین طوری که هست، دوست داریدشش) الگو سازی کنیداگر در نزدیکان خود فردی با ویژگی های مثبت هست که دوست دارید فرزندتان صفات او را داشته باشد، می توانید اینگونه عمل کنید. در حالی که فرزندتان صدای شما را می شنود، همسرتان را مخاطب قرار دهید و درباره ویژگی های مثبت آن شخص صحبت کنید. معمولا بچه ها در این موارد شروع به تقلید آن ویژگی های مثبت می کنند هفت) به او گوش دهیداگر فرزندتان شکایت دارد که “شما همیشه طرف دیگری هستید” یا “همیشه از پسرعمو حمایت می کنید نه من”، پس به احساسات او توجه کنید، شاید اعمال شما – کلامی یا غیرکلامی این احساسات را درون او ایجاد کرده است! در این مورد بیشتر دقت کنید به خاطر داشته باشید، نه شما می توانید یک مادر/پدر کامل باشید و نه فرزندتان می توانید یک پسر/دختر کامل در تمام زمینه های دانشگاهی، ورزشی یا اجتماعی باشد. همه انسانها باید با چالش های مختلفی روبرو شوند. اگر عمیق فکر کنید، دو فرزند شما در مجموعه توانایی ها و مهارت هایشان متفاوت هستند. فقط به خاطر آنچه که هستند به فرزندان خود افتخار کنید و عشق خود را به آنها هدیه دهید. همانطور که ابتدای یادداشت گفتیم، مقایسه دزد شادی ست. بنابراین لذت کودکی فرزند خود را سرقت نکنید. به او فضایی برای رشد دهید شما چطور؟ آیا والدینتان در کودکی شما را با کودکان دیگر مقایسه می‌کرده‌اند؟ اگر اینطور است، فکر می‌کنید این مقایسه‌ها چه تاثیری بر شخصیت شما داشته است؟